Veen, Groeneweg 1, uitbreiding koopcentrum

3.1.1 Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (SvIR)

In 2012 is de Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (SvIR) in werking getreden. In deze structuurvisie geeft het kabinet aan waar het naar streeft: Nederland concurrerend, bereikbaar, leefbaar en veilig. Om dat te bereiken laat het Rijk de ruimtelijke ordening zo dicht mogelijk bij degene die het aangaat en laat het meer over aan gemeenten en provincies ('decentraal, tenzij…') Het Rijk kiest voor een selectieve inzet van rijksbeleid op 13 nationale belangen. Buiten deze 13 belangen hebben decentrale overheden beleidsvrijheid.

De juridische borging van de nationale belangen vindt plaats in het Besluit algemene regels ruimtelijke ordening (Barro). In het Barro zijn onder andere regelingen met betrekking tot de Ecologische Hoofdstructuur (EHS), de Waddenzee en militaire terreinen opgenomen. Een aantal regelingen is 'getrapt' vastgelegd. Dit wil zeggen dat de provincies en gemeenten verplicht zijn dit beleid nader uit te werken. Dit betreft bijvoorbeeld de EHS (tegenwoordig Natuurnetwerk Nederland, oftewel NNN).

Betekenis voor het bestemmingsplan

De in de SvIR opgenomen nationale belangen zijn niet van betekenis voor dit project. Het relevante beleidskader wordt gevormd door de provincie en vooral de gemeente.

3.1.2 Besluit ruimtelijke ordening

Het Besluit ruimtelijke ordening (Bro) geeft regels waar concrete ruimtelijke projecten aan moeten voldoen. Zo is in het Bro de ladder voor duurzame verstedelijking verankerd. Deze ladder is gericht op vraaggericht programmeren en het zorgvuldig benutten van ruimte. De ladder bevat drie treden waarmee ruimtelijke besluiten moeten worden gemotiveerd. Om dit mogelijk te maken is het Bro met ingang van 1 oktober 2012 gewijzigd en wel de artikelen 1.1.1 en 3.1.6.

De ladder van duurzame verstedelijking houdt het volgende in:

• 1. Er wordt beschreven dat de voorgenomen stedelijke ontwikkeling voorziet in een actuele regionale behoefte;
• 2. Indien uit de beschrijving onder 1 blijkt dat sprake is van een actuele behoefte, wordt beschreven in hoeverre in die behoefte binnen het bestaand stedelijk gebied van de betreffende regio kan worden voorzien door benutting van beschikbare gronden door herstructurering, transformatie of anderszins, en;
• 3. Indien uit de beschrijving onder 2 blijkt dat de stedelijke ontwikkeling niet binnen het bestaand stedelijk gebied van de betreffende regio kan plaatsvinden, wordt beschreven in hoeverre wordt voorzien in die behoefte op locaties die, gebruikmakend van verschillende manieren van vervoer, passend ontsloten zijn of als zodanig worden ontwikkeld.

Voor toepassing van de ladder voor duurzame verstedelijking hebben de begrippen 'bestaand stedelijk gebied' en 'stedelijke ontwikkeling' een centrale betekenis. In artikel 1.1.1 Bro is bestaand stedelijk gebied als volgt gedefinieerd: "bestaand stedenbouwkundig samenstel van bebouwing ten behoeve van wonen, dienstverlening, bedrijvigheid, detailhandel of horeca, alsmede de daarbij behorende openbare of sociaal culturele voorzieningen, stedelijk groen en infrastructuur". Het begrip 'stedelijke ontwikkeling' is als volgt omschreven: "ruimtelijke ontwikkeling van een bedrijventerrein of zeehaventerrein, of van kantoren, detailhandel, woningbouwlocaties of andere stedelijke voorzieningen".

Betekenis voor het bestemmingsplan

Gezien de definitie uit het Bro voorziet voorliggend bestemmingsplan in een stedelijke ontwikkeling, aangezien de bestaande detailhandel wordt uitgebreid. Daarnaast vindt de uitbreiding deels plaats op bestaand parkeerterrein behorend tot het koopcentrum en deels op grond die planologisch bestemd is voor woningbouw. Er vindt daarmee geen ruimtebeslag plaats buiten het bestaand stedenbouwkundig samenstel van bebouwing ten behoeve van wonen en detailhandel. Bovendien is het plangebied in de Verordening Ruimte 2014 van de provincie Noord-Brabant aangewezen als bestaand stedelijk gebied, zie hiervoor paragraaf 3.2.2. Vandaar dat de eerste twee treden van toepassing zijn op de hier voorgenomen ontwikkeling, de uitbreiding van het bestaande koopcentrum.

Trede 1: Is er een actuele regionale behoefte aan een uitbreiding van de bestaande detailhandel in het koopcentrum van circa 950 m2 bvo detailhandel en 95 m2 bvo horeca?

De uitbreiding van de detailhandel binnen het bestaande koopcentrum in Veen is zowel kwantitatief als kwalitatief goed te motiveren. De mogelijkheden voor uitbreiding van het koopcentrum zijn geanalyseerd aan de hand van de actuele behoefte en een kwalitatieve toets, mede aan de hand van het vigerend detailhandelsbeleid. Aangezien detailhandel het overgrote deel van het planvolume voor zijn rekening neemt, ligt het accent van de analyse hierop.

De initiatiefnemer heeft mede naar aanleiding van verzoeken van haar gebruikers geconcludeerd dat er behoefte is aan uitbreiding van het koopcentrum. De detailhandel binnen het koopcentrum richt op supermarkten en speciaalzaken en heeft een (boven)lokale functie. In zowel de Regionale uitvoeringsagenda detailhandel West-Brabant als de achterliggende Detailhandelsvisie Land van Heusden en Altena is al rekening gehouden met uitbreiding van het koopcentrum van een vergelijkbaar vloeroppervlak.

Het koopcentrum is de enige logische vestigingsplaats voor extra detailhandel voor de kern Veen. Het initiatief sluit aan bij de wens van de gemeente Aalburg om de bestaande detailhandelsstructuur vast te houden en verder te versterken. De uitbreiding van het koopcentrum vervult die wens omdat diverse winkels als zelfstandige vestiging in Veen geen bestaansrecht meer hadden en het voorzieningenniveau in de kern daardoor dreigde te worden uitgehold. Het biedt tevens de unieke mogelijkheid een koopcentrum te realiseren dat past bij de moderne maatstaven, voorzien van ruimte parkeermogelijkheden. Aan de rand van de kern Veen zijn de mogelijkheden voor het realiseren van een dergelijk koopcentrum beperkt zonder nieuw ruimtebeslag te plegen. Kiezen voor een andere locatie zou leiden tot het realiseren van nieuwe bebouwing. Een verdere versterking van het koopcentrum verbetert het toekomstperspectief van de aanwezige voorzieningenstructuur in Veen. Behoud van deze structuur in de toekomst betekent tevens een versterking van de werkgelegenheid en het vestigingsklimaat in het dorp.

Trede 2: Is (een deel van) de behoefte op te vangen binnen het bestaand stedelijk gebied binnen de regio, door de transformatie of herstructurering hiervan?

De beoogde locatie van de uitbreiding betreft terrein dat nu in gebruik is als parkeerterrein en daarnaast planologisch bestemd is als woongebied. Daarmee wordt de behoefte opgevangen binnen bestaand stedelijk gebied. Een koopcentrum van een moderne maatvoering is niet inpasbaar in bestaand vastgoed binnen de kern van Veen. Daarnaast is de vestiging van het koopcentrum binnen de kern, gezien de hiermee gemoeide verkeersstromen per definitie minder wenselijk. Door te kiezen voor uitbreiding van een bestaand pand, in plaats van een complete bedrijfsverplaatsing, wordt het ontstaan van leegstand op deze locatie voorkomen en wordt het areaal extra bebouwing beperkt.

Conclusie

De uitbreiding van de bestaande detailhandel in het koopcentrum voorziet in een actuele behoefte. De behoefte is niet op te vangen in bestaand vastgoed, dat zich bovendien ook niet leent voor deze functie. De conclusie is dan ook dat de uitbreiding van het bestaande koopcentrum voldoet aan de vereisten van de ladder voor duurzame verstedelijking, zoals opgenomen in artikel 3.1.6 Besluit ruimtelijke ordening.

3.2.1 Structuurvisie ruimtelijke ordening 2014

Op 19 maart 2014 is de Structuurvisie ruimtelijke ordening 2014 (hierna: SVRO) in werking getreden en is een actualisatie van de visie, die in 2010 is vastgesteld. In de SVRO geeft de provincie Noord-Brabant aan hoe zij omgaat met de ruimtelijke opgave voor de periode tot 2025, met een doorkijk naar 2040. Dit met als doel een goede woon-, werk- en leefomgeving voor de inwoners en bedrijven in Noord-Brabant. De structuurvisie bestaat uit twee delen en een uitwerking. Daarnaast zijn voor specifieke onderwerpen deelstructuurvisies opgesteld.

Deel A bevat de hoofdlijnen van het beleid en de provincie heeft daarin haar belangen bepaald en ruimtelijke keuzes gemaakt. De provincie staat voor een aantal grote maatschappelijke vraagstukken dat leidt tot ruimtelijke opgaven. Het gaat dan om de ruimtelijke opgaven die voorkomen uit bijvoorbeeld de veranderingen in het klimaat, de toenemende concurrentie tussen economische regio's, de groeiende mobiliteit en de afnemende bevolkingsgroei. Deze opgaven leiden tot ruimtelijke keuzes voor de ontwikkeling van Noord-Brabant. Bij deze ruimtelijke keuzes, die zijn vertaald in 14 provinciale ruimtelijke belangen, hanteert de provincie twee leidende principes. Het gaat hier ten eerste om ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid en ten tweede om vestigings- en leefklimaat en gezondheid. De provincie heeft hierbij als sturingsfilosofie 'samenwerken aan kwaliteit'. Samen met andere overheden, private partijen en maatschappelijke organisaties geeft de provincie vorm aan de duurzame ruimtelijke ontwikkeling van Noord-Brabant, waarbij subsidiariteit en vertrouwen bepalend is.

In Deel B zijn vier ruimtelijke structuren beschreven en voor iedere structuur heeft de provincie haar ambities en beleid geformuleerd. Het gaat hierbij om de groenblauwe structuur, het landelijke gebied, de stedelijke structuur en de infrastructuur. Per beleidsdoel is aangegeven welke instrumenten de provincie inzet om haar doelen te bereiken.

Betekenis voor het bestemmingsplan

Op de structurenkaart behorend bij de SVRO is te zien dat het plangebied onderdeel uitmaakt van de volgende structuren: gemengd landelijk gebied, zoekgebied verstedelijking en kernen in het landelijk gebied.

Figuur 5: Uitsnede structurenkaart SVRO met plangebied indicatief aangeduid

Het gemengd landelijk gebied is het landelijk gebied waar een menging van functies aanwezig is. De mate van menging varieert van gemengde plattelandseconomie tot primair agrarisch gebied. Het plangebied, zeker gezien de ligging op de grens met de bebouwingskern, kenmerkt zich als gemengde plattelandseconomie, waar met name ruimte is voor de ontwikkeling van niet-agrarische functies. De uitbreiding van het bestaande koopcentrum past dan ook in het algemeen beleidsuitgangspunt multifunctioneel gebruik toe te staan.

De situering van het plangebied binnen de structuur 'zoekgebied verstedelijking' sluit hier op aan. Binnen dit zoekgebied moet de lokale verstedelijkingsbehoefte (wonen, werken, voorzieningen) worden opgevangen. De provincie Noord-Brabant heeft zoekgebieden voor verstedelijking aangewezen voor ontwikkelingen, waarbij aan de hand van de ladder voor duurzame verstedelijking gekozen wordt voor uitbreiding van de verstedelijkingsruimte. De aanwijzing van deze zoekgebieden is tot stand gekomen na een integrale afweging vanuit de gebiedskwaliteiten en in overleg met waterschappen en gemeenten. Provincie en gemeenten voeren regionaal overleg om goede afstemming van de stedelijke ontwikkelingen, waaronder voorzieningen, te bevorderen. In het regionaal ruimtelijk overleg zet de provincie in op het bereiken van verknoping van stedelijke ontwikkelingen en infrastructuur. In regionaal verband wordt onder meer de Regionale Agenda Werken opgesteld, waarin de ontwikkeling van de kwantitatieve en kwalitatieve vraag naar detailhandelsvoorzieningen wordt afgestemd. De uitbreiding van het bestaande koopcentrum past binnen de structuur 'zoekgebied verstedelijking', aangezien hier de lokale verstedelijkingsbehoefte aan detailhandel- en horecavoorzieningen binnen Veen wordt opgevangen en dit getuigt dan ook van zorgvuldig ruimtegebruik.

In de kernen in het landelijk gebied met de bijbehorende zoekgebieden voor verstedelijking wordt de lokale behoefte voor verstedelijking opgevangen. Voor voorzieningen zoals het koopcentrum wordt het uitgangspunt gehanteerd dat er alleen voorzieningen worden gevestigd die qua aard, schaal en functie in de omgeving passen. Dit zijn voorzieningen met een lokaal verzorgingsgebied. De uitbreiding van het bestaande koopcentrum past binnen de structuur 'kernen in het landelijk gebied', aangezien het een detailhandelsvoorziening betreft die een belangrijke, lokale functie heeft en een lokaal verzorgingsgebied kent.

3.2.2 Verordening Ruimte 2014

Provinciale Staten van Noord-Brabant hebben op 10 juli 2015 de Verordening Ruimte 2014 opnieuw vastgesteld. De wijzigingen ten opzichte van de eerdere versie zijn van ondergeschikte en veelal technische aard. De verordening stelt eisen aan door Noord-Brabantse gemeenten op te stellen bestemmingsplannen en andere ruimtelijke besluiten. De onderwerpen waar de Verordening Ruimte 2014 regulerend optreedt, komen voort uit de provinciale structuurvisie. In artikel 2 Verordening Ruimte 2014 is bepaald dat de verordening van toepassing is op bestemmingsplannen.

Betekenis voor het bestemmingsplan

Vanuit de Verordening Ruimte 2014 zijn de regels met betrekking tot zowel de bevordering van de ruimtelijke kwaliteit als het bestaand stedelijk gebied van belang. Voor het plangebied zijn in de Verordening Ruimte 2014 tevens regels gesteld ten aanzien van veehouderijen en mestbewerking. Aangezien voorliggend bestemmingsplan dergelijke functies niet toestaat, verdienen desbetreffende regels geen nadere toelichting.

Bestaand stedelijk gebied, kern in het landelijk gebied

In artikel 4 Verordening Ruimte 2014 is de voorwaarde gesteld dat een bestemmingsplan dat voorziet in een stedelijke ontwikkeling uitsluitend is gelegen in bestaand stedelijk gebied. In onderstaande figuur is zichtbaar dat het volledige plangebied van voorliggend bestemmingsplan - dat voorziet in een stedelijke ontwikkeling - is gelegen in bestaand stedelijk gebied. In artikel 4 worden aanvullende voorwaarden gesteld aan de ontwikkeling van specifieke functies, waaronder detailhandel. In artikel 4, lid 8, Verordening Ruimte 2014 worden voorwaarden gesteld voor enerzijds bovenregionale detailhandelslocaties en anderzijds een algemene voorwaarde. Het koopcentrum is, ook na uitbreiding, geen bovenregionale detailhandelslocatie, zoals gedefinieerd in de Verordening Ruimte 2014. Wel moet worden voldaan aan de algemene voorwaarde dat de toelichting op het bestemmingsplan dat voorziet in uitbreiding van een detailhandelslocatie een verantwoording bevat over de wijze waarop de afspraken die daarover zijn gemaakt in het regionaal ruimtelijk overleg worden nagekomen. In paragraaf 3.2.4 Regionale uitvoeringsagenda detailhandel West-Brabant worden deze afspraken nader besproken.

Figuur 6: Uitsnede kaart Verordening Ruimte met plangebied indicatief aangeduid

Bevordering ruimtelijke kwaliteit

In artikel 3 Verordening Ruimte 2014 zijn regels opgenomen ten aanzien van de bevordering van de ruimtelijke kwaliteit. Zo dient de toelichting op een bestemmingsplan dat voorziet in een ruimtelijke ontwikkeling een verantwoording te bevatten dat het plan bijdraagt aan de zorg voor het behoud en de bevordering van de ruimtelijke kwaliteit van het gebied en de naaste omgeving. Daarnaast dient toepassing te worden gegeven aan het principe van zorgvuldig ruimtegebruik. In artikel 3, tweede lid, Verordening Ruimte 2014 is het principe van zorgvuldig ruimtegebruik toegelicht.

Aangezien hier sprake is van een ontwikkeling binnen bestaand stedelijk gebied geldt hiervoor enkel een tweetal onderdelen van het principe van zorgvuldig ruimtegebruik. Allereerst moet worden aangetoond dat de uitbreiding van het ruimtebeslag noodzakelijk is aangezien de financiële, juridische of feitelijke mogelijkheden ontbreken om de beoogde ruimtelijke ontwikkeling binnen het toegestane ruimtebeslag te laten plaatsvinden. Voorliggend bestemmingsplan maakt de uitbreiding van een bestaand koopcentrum mogelijk. Het plangebied is goed ontsloten en heeft een gunstige ligging aan de rand van de dorpskern. Er zijn geen gelijkwaardige locaties beschikbaar waar vestiging van het koopcentrum ook juridisch-planologisch is toegestaan. Bovendien is verplaatsing van het koopcentrum aanzienlijk kostbaarder dan uitbreiding op de bestaande locatie. Met andere woorden kan uitbreiding van het bestaande ruimtebeslag alleen ter plaatste doorgang vinden, gezien de beperkingen en onmogelijkheden dit op andere locaties te laten plaatsvinden.

Ten tweede dient toepassing te zijn gegeven aan artikel 3.1.6, tweede lid, Bro, oftewel de ladder voor duurzame verstedelijking. In paragraaf 3.1.2 Besluit ruimtelijke ordening is de toepassing van de ladder voor duurzame verstedelijking voor dit bestemmingsplan reeds aan bod gekomen.

Daarnaast zijn in artikel 3, derde lid, Verordening Ruimte 2014 vereisten opgenomen voor de in bestemmingsplannen opgenomen verantwoording ten aanzien van het behoud en de bevordering van de ruimtelijke kwaliteit. Deze vereisten zijn als volgt:

• in het bestemmingsplan rekening is gehouden met de gevolgen van de beoogde ruimtelijke ontwikkeling voor de in het plan begrepen gronden en de naaste omgeving, in het bijzonder wat betreft de bodemkwaliteit, de waterhuishouding, de in de grond aanwezige of te verwachten monumenten, de cultuurhistorische waarden, de ecologische waarden, de aardkundige waarden en de landschappelijke waarden;
• de omvang van de beoogde ruimtelijke ontwikkeling, de omvang van de bebouwing en de beoogde functie, past in de omgeving gelet op de bestaande en toekomstige functies in de omgeving en de effecten die de ontwikkeling op die functies heeft, waaronder de effecten vanwege milieuaspecten en volksgezondheid;
• een op de beoogde ruimtelijke ontwikkeling afgestemde afwikkeling van het personen- en goederenvervoer is verzekerd, waaronder een goede aansluiting op de aanwezige infrastructuur van weg, water of spoor, inclusief openbaar vervoer, een en ander onder onverminderd hetgeen in hoofdstuk 7 van de Wet milieubeheer en elders in deze verordening is bepaald.

Een uitvoerige verantwoording van de ontwikkeling die dit bestemmingsplan mogelijk maakt met betrekking tot de aanwezige waarden, milieuaspecten en de verkeersafwikkeling en -aansluiting wordt gegeven in Hoofdstuk 4 Uitvoeringsaspecten.

3.2.3 Detailhandelsvisie West-Brabant 2014-2020

In de Detailhandelsvisie West-Brabant 2014-2020 wordt de visie van de Regio West-Brabant op de detailhandelsontwikkelingen in de regio uiteengezet. Op basis van een inventarisatie van de huidige situatie en een analyse van relevante ontwikkeling is de na te streven detailhandelsstructuur in beeld gebracht. Daarbij is tevens ingegaan op de wijze waarop de regio vorm wil geven aan de regionale afstemming omtrent detailhandelsontwikkelingen.

Uit de analyse komt naar voren dat in veel gemeenten het detailhandelsbeleid al hoog op de agenda staat, maar dat er de komende jaren meer aandacht nodig is om ook op termijn een kwalitatief goede en duurzame detailhandelsstructuur te behouden in de regio. Vandaar dat regionale afstemming van nieuwe ontwikkelingen nodig blijft en verder wordt geïntensiveerd.

De centrale doelstelling van het regionaal detailhandelsbeleid is als volgt: "Het bijdragen aan het tot stand brengen van een evenwichtig en duurzaam detailhandelsapparaat in West-Brabant, waarbij rekening wordt gehouden met de aanwezige marktverhoudingen en ontwikkelingen, en gestreefd wordt naar een maatschappelijk verantwoorde, samenhangende en op elk niveau van de voorzieningenhiërarchie gezonde winkelstructuur." Dit beleidsdoel is vertaald naar de volgende beleidslijnen van het nieuwe regionale beleid:

• De dynamiek in de detailhandel dient in goede banen te worden geleid;
• Vernieuwing en schaalvergroting moet op de juiste plek in de regionale detailhandelsstructuur plaatsvinden;
• Bevorderen van ruimtelijke concentratie van detailhandelsvoorzieningen;
• Daar waar sprake is van voldoende consumentendraagvlak en perspectief voor de langere termijn, inzetten op het behoud van dagelijkse voorzieningen in de kleinste kernen;
• De leegstandsontwikkeling zo veel mogelijk in goede banen leiden;
• Aandacht geven aan de mogelijkheden voor fasering en/of herstructurering bij de beoordeling van detailhandelsinitiatieven;
• Het versterken van de toeristisch-recreatieve detailhandelsstructuur.

In de detailhandelsvisie geldt het uitgangspunt dat de uitvoering van het beleid een primaire verantwoordelijkheid is van de individuele gemeenten, maar dat de Regio West-Brabant hierbij een belangrijke ondersteunende rol heeft. Ten tweede krijgt de regionale toetsing van nieuwe detailhandelsinitiatieven meer aandacht in de uitvoering van het beleid. De toetsing van grotere detailhandelsontwikkelingen en de monitoring hiervan krijgen meer prioriteit. Vandaar dat in de detailhandelsvisie wordt voorgesteld een Regionaal Expert Team Detailhandel in te stellen. Dit orgaan krijgt een rol in de regionale toetsing en afstemming van nieuwe detailhandelsinitiatieven. De uitvoering van het regionaal detailhandelsbeleid krijgt verder gestalte in de Regionale uitvoeringsagenda detailhandel West-Brabant, die in de volgende paragraaf aan bod komt.

Betekenis voor het bestemmingsplan

Voorliggend bestemmingsplan maakt de uitbreiding van het bestaande koopcentrum mogelijk en biedt tevens een passende juridisch-planologische regeling voor het bestaande koopcentrum. Deze ontwikkeling past binnen de doelstellingen van het regionale detailhandelsbeleid en het bieden van een gezonde winkelstructuur. De uitbreiding van het koopcentrum is benoemd in de detailhandelsvisie als voorgenomen plan.

Met de uitbreiding wordt ten eerste meer ruimte geboden aan elkaar versterkend winkelaanbod, hetgeen combinatiebezoek vergroot. Dit biedt het koopcentrum de ruimte zich duidelijk te profileren als lokale voorziening in met name het dagelijks aanbod.

Daarnaast betekent uitbreiding van het koopcentrum een verdere concentratie van winkelaanbod, hetgeen bijdraagt tot een beter functioneren van winkels en het gewenste zorgvuldige ruimtegebruik.

Ten derde draagt de uitbreiding bij aan het gewenste behoud van consumentenverzorging in kleine kernen. In de detailhandelsvisie wordt onderkend dat winkels in positieve zin bijdragen aan de leefbaarheid van kernen en dat met name supermarkten hierbij een centrale rol spelen. Als het consumentendraagvlak in het marktgebied te klein wordt voor een rendabele exploitatie van een supermarkt, dan verdwijnen uiteindelijk vaak ook andere winkelvoorzieningen. Voorliggend bestemmingsplan maakt concentratie van winkelvoorzieningen en schaalvergroting van de bestaande supermarkt mogelijk. Hiermee wordt het behoud van een belangrijke drager van het voorzieningenaanbod in Veen en de directe nabijheid ook in de toekomst mogelijk.

3.2.4 Regionale uitvoeringsagenda detailhandel West-Brabant

De Regionale Uitvoeringsagenda detailhandel West-Brabant geeft invulling aan de Detailhandelsvisie West-Brabant 2014-2020. De agenda geeft aan welke stappen de regio moet zetten om tot een gezonde detailhandelsmarkt te komen en welke afspraken en rolverdeling daarbij hoort tussen de diverse partijen. Kern van de agenda is het regionaal kiezen en deprogrammeren, hetgeen nodig is voor kwalitatieve groei.

De uitvoeringsagenda bestaat uit een vijftal kernpunten:

• Het deprogrammeren van bestaande plannen, aangezien er teveel winkelvloeroppervlak is gepland in de regio West-Brabant;
• Het creëren van voorzienbaarheid ten aanzien van deprogrammering;
• Het opstellen van een regionaal 'ladder-proof' afwegingskader voor niet-vigerende (zachte) plannen en nieuwe initiatieven. Deze plannen en initiatieven dienen duidelijk te worden gemotiveerd of deze geen onaanvaardbare effecten hebben op de bestaande voorraad, mede aan de hand van de ladder voor duurzame verstedelijking;
• Actieve leegstandsaanpak door te deprogrammeren en het compacter maken van winkelgebieden.
• Versterken van de vitaliteit van kleinere kernen door te kiezen voor specifieke locaties en kernen met toekomstwaarde en te deprogrammeren waar nodig.

Betekenis voor het bestemmingsplan

De kern van de uitvoeringsagenda bestaat uit het deprogrammeren van bestaande plannen. Per geval zal door individuele gemeenten moeten worden bepaald welke plannen passen binnen de regionale strategie. In de uitvoeringsagenda is een eerste inzicht gegeven in de detailhandelsplannen die op dit moment spelen in de regio. Hierbij is onderscheid gemaakt tussen plannen met een lokale betekenis en daarnaast (sub)regionale en bovenregionale plannen.

In het overzicht van plannen met een lokale betekenis is de uitbreiding van het koopcentrum genoemd. Voorliggend bestemmingsplan maakt daarmee een ontwikkeling mogelijk die reeds bekend is en onderdeel uitmaakt van de uitvoeringsagenda. De gemeente Aalburg onderschrijft de behoefte van die uitbreiding van het koopcentrum om een robuuste voorzieningenstructuur in Veen te behouden, waarbij concentratie van het winkelaanbod plaatsvindt op een bestaande locatie. Veen is een kansrijk voorzieningendorp en behoud en versterking van het winkelaanbod draagt bij aan het behoud van een vitaal landelijk gebied. Mede gezien de goede bereikbaarheid van het plangebied en de concentratie van winkelvoorzieningen die het bestemmingsplan behelst, is het bestemmingsplan in lijn met de regionale uitvoeringsagenda.

3.3.1 Structuurvisie Land van Heusden en Altena

De gemeenteraden van Aalburg, Werkendam en Woudrichem hebben op 2 juli 2013 (Aalburg) en 25 juni 2013 (Werkendam en Woudrichem) de Structuurvisie Land van Heusden en Altena gewijzigd vastgesteld. Met deze structuurvisie leggen de gemeentebesturen van de drie gemeenten de hoofdlijnen vast van het door hen gewenste ruimtelijke beleid richting 2025. In de structuurvisie zijn vijf beleidsvelden, mede in onderlinge samenhang, beschouwd. Het gaat hierbij om:

• Wonen: het bieden van voldoende en passende woonruimte;
• Voorzieningen: het veiligstellen van het aanbod van basisfuncties in de kernen;
• Economie: een goed functionerende economie en een goede arbeidsparticipatie;
• Omgeving en Eigenheid: behoud van de kwaliteit en karakteristieken van het landschap en de kernen;
• Verkeer en mobiliteit: verkeersveilige infrastructuur voor alle verkeersdeelnemers.

Figuur 7: Kaart bij Structuurvisie Land van Heusden en Altena

Betekenis voor het bestemmingsplan

Voorliggend bestemmingsplan maakt de uitbreiding van het bestaande koopcentrum in Veen mogelijk. Voor deze ontwikkeling zijn, behalve het woonbeleid, alle beleidsvelden relevant.

Voorzieningen

De gemeenten streven naar een goede kwaliteit van de leefomgeving. Een goed en integraal aanbod aan functies draagt hier aan bij. Het realiseren van functies die de leefbaarheid vergroten is het belangrijkst en verschillende functies kunnen worden geclusterd in een gebouw. De gemeenten willen de leefbaarheid in de kernen up-to-date houden en bevorderen. De gemeenten zetten zich in om de aanwezige functies waar mogelijk te behouden. De functies in de kleine kernen staan echter onder druk. De gemeenten willen voorkomen dat de leefbaarheid achteruit gaat en met name dat de laatste basisvoorziening verdwijnt.

Economie

Economische activiteiten zijn een belangrijke basis voor het goed kunnen wonen en leven in de regio. Economisch gezien heeft de regio drie profielen. De economische activiteiten die bij dit bestemmingsplan centraal staan, sluiten aan op het profiel van de verzorgende functies. Detailhandel is een van deze verzorgende functies, die ook belangrijk zijn voor de lokale werkgelegenheid. Ten aanzien van detailhandel richten de gemeenten hun beleid op het bied van een zo goed mogelijke consumentenverzorging voor hun ondernemers. Naar de toekomst toe wordt gestreefd naar een heldere structuur, waarbij zoveel mogelijk wordt gestuurd op clustering van de voorzieningen in de concentratiegebieden. Het beleid ten aanzien van detailhandel is verder verwoord in de regionale Detailhandelsvisie (2015). De gemeenten zullen waar mogelijk initiatieven vanuit ondernemers komen, ruimtelijk faciliteren. Daarnaast zien de gemeenten horeca als een belangrijke maatschappelijke en economische functie in de regio. Initiatieven die vanuit ondernemers komen, worden ruimtelijk gefaciliteerd.

Omgeving en Eigenheid

Voor de dorpen richt het beleid zich primair op het versterken van de kernspecifieke kwaliteiten en eigenheden en gebruikskwaliteiten van de verschillende kernen, in hun setting van het omringend landelijk gebied en de daarbij behorende omgevingskwaliteiten. Daarbij willen de gemeenten particuliere initiatieven faciliteren, die bijdragen aan het behoud van de leefbaarheid en de structuur van het dorp. De uitbreiding van het koopcentrum op een bestaande locatie versterkt de bestaande structuur van Veen en leidt tot concentratie en versterking van de lokale voorzieningen.

Verkeer en mobiliteit

Een optimale mobiliteit voor de inwoners van de gemeenten is essentieel voor het bieden van een prettig woon- en leefklimaat. Omdat verkeer en vervoer zich niet beperken tot de gemeentegrenzen is een gezamenlijk Gemeentelijk Verkeer en Vervoerplan opgesteld (zie ook paragraaf 3.3.5). Het beleid ten aanzien van de mobiliteitsstructuur bestaat uit vier onderdelen:

• Verkeersveilige infrastructuur voor alle verkeersdeelnemers;
• Goede bereikbaarheid van voor leefbaarheid belangrijke voorzieningen;
• Nieuwe ontwikkelingen laten bijdragen aan het oplossen van bestaande knelpunten;
• Verslechteren van bereikbaarheid, veiligheid en leefbaarheid door gebruik mobiliteitsstructuur.

De uitbreiding van het koopcentrum vindt plaats op een goed bereikbare locatie aan de rand van de kern en in lijn met het beleid wordt op eigen terrein voorzien in de parkeerbehoefte.

3.3.2 Detailhandelsvisie Land van Heusden en Altena 2015

Op 29 september 2015 heeft de gemeenteraad van Aalburg de detailhandelsvisie Land van Heusden en Altena vastgesteld. Deze detailhandelsvisie is een leidraad voor behoud en ontwikkeling van detailhandel op regionaal en lokaal niveau. De centrale ambitie van het detailhandelsbeleid is "het bieden van een zo goed mogelijke consumentenverzorging voor de inwoners van het Land van Heusden en Altena en een sterk ondernemersklimaat voor ondernemers waarbij een rendabele exploitatie van de winkels mogelijk is met perspectief voor de langere termijn". Dit vertaalt zich in de volgende ambities:

• het streven naar zoveel mogelijk behoud van de fijnmazige voorzieningenstructuur;
• streven naar een duurzame voorzieningenstructuur, bestaande uit, ook op de langere termijn levensvatbare, elkaar aanvullende detailhandelsgebieden;
• het bieden van een goed ondernemersklimaat door het faciliteren van ondernemersinitiatieven die inspelen op de dynamiek in de detailhandelssector.

Op basis van deze ambities is in de detailhandelsvisie de doelstelling opgenomen om de bestaande detailhandelsstructuur vast te houden en verder te versterken.

Voor de dagelijkse boodschappen is de doelstelling om het aanbod in kleinere kernen te behouden. Het versterken van de lokale verzorgingsfunctie is van belang om bestedingen in de sector zoveel mogelijk in de regio te houden. Inwoners van het Land van Heusden en Altena beschikken over een modern en compleet dagelijks winkelaanbod op acceptabele afstand van de woning.

De distributieve uitbreidingsruimte voor dagelijkse artikelen/supermarkten is vrijwel nihil. Alleen een kwalitatieve verbetering kan de structuur verder versterken. Bestaande supermarkten moeten daarom ruimte krijgen om te groeien. Het aantal supermarkten moet echter niet verder worden uitgebreid met nieuwe vestigingen omdat hiermee een risico ontstaat dat supermarkten in omliggende kernen verdwijnen. Omdat supermarkten de dragers zijn van de boodschappenstructuur zou hiermee het voortbestaan van winkelvoorzieningen in de kleinere kernen verder onder druk komen te staan.

Er wordt dus gestreefd naar behoud van het (supermarkt)aanbod in de kleinste kernen. In de visie is opgenomen dat om aantrekkelijk te blijven voor de eigen inwoners, bestaande supermarkten zich zowel kwalitatief als kwantitatief moeten kunnen blijven versterken in de toekomst. Er zit echter een spanningsveld tussen schaalvergroting van de grotere supermarkten en het bestaansrecht van de hele kleine supermarkten. De beleidslijn is, dat kleine supermarkten (<1.000 m2 bvo) per 5 jaar met 40% mogen uitbreiden en grote supermarkten (>1.000 m2 bvo) met 30% per 5 jaar.

Betekenis voor het bestemmingsplan

Uitbreiding van het bestaande koopcentrum past binnen de gemeentelijke ambitie de bestaande detailhandelstructuur te versterken en te behouden. De gemeentelijke medewerking aan dit ondernemersinitiatief draagt bij aan levensvatbare voorzieningen en een rendabele exploitatie, die een belangrijke lokale functie vervullen en rekening houdt met de dynamiek in de detailhandelssector (behoud van winkels, die zelfstandig niet meer levensvatbaar zijn).

Ten aanzien van de schaalvergroting van de desbetreffende supermarkt uit onderhavig bestemmingsplan geldt dat de laatste uitbreiding meer dan 10 jaar geleden heeft plaatsgevonden. Een uitbreiding past binnen het kader uit de detailhandelsvisie.

3.3.3 Integraal dorpsontwikkelingsplan Veen

Het integraal dorpsontwikkelingsplan (iDOP) Veen uit 2009 kijkt circa tien jaar vooruit en geeft antwoord op de vraag hoe de inwoners van Veen het leven in hun dorp beoordelen en vinden dat hun dorp zich zou moeten ontwikkelen. Het Plan van Aanpak iDop Veen doet voorstellen voor acties die de leefbaarheid bevorderen. Het dorpsontwikkelingsplan en het implementatieplan zijn vastgesteld door de gemeenteraad, zodat helder wordt aan welke acties prioriteit wordt gegeven. Bij de uitvoering van het dorpsontwikkelingsplan is minimaal vijftig procent van de geplande acties gericht op sociaal-culturele aspecten in het dorp.

Betekenis voor het bestemmingsplan

De in het integraal dorpsontwikkelingsplan Veen benoemde aspecten en voorgestelde acties zien niet direct op de ontwikkeling die mogelijk wordt gemaakt met voorliggend bestemmingsplan. Wel draagt de uitbreiding van het bestaande koopcentrum bij aan het in stand houden en versterken van het voorzieningenniveau. Het huidige voorzieningenniveau is in algemene zin benoemd in het dorpsontwikkelingsplan en wordt als positief ervaren door de dorpsbewoners.

3.3.4 Strategische Visie 2007-2027: Aalburg op weg naar morgen

De Strategische Visie 2007-2027 "Aalburg op weg naar morgen" is op 30 oktober 2007 vastgesteld door de gemeenteraad van Aalburg. Deze visie heeft betrekking op de sociale, culturele en economische aspecten van de lokale samenleving in de toekomst, op de plaats van die samenleving in de wijdere omgeving en op de toekomstige ruimtelijke ontwikkeling van haar grondgebied. Voor de inwoners en ondernemers van Aalburg, maar ook voor anderen die in Aalburg zijn geïnteresseerd als bezoeker of zich er zouden willen vestigen, moet de visie een beeld schetsen van Aalburg in de toekomst. De Strategische Visie 2027 dient daarbij als kompas, dat regelmatig aan herijking kan worden onderworpen.

De Strategische Visie is ontwikkeld volgens zes thema's, die de belangrijkste aspecten omvatten waarover de Strategische Visie zich uitspreekt. Het gaat om de volgende onderwerpen:

• Identiteit en imago;
• Economie en werkgelegenheid;
• Wonen en leefbaarheid;
• Governance;
• Ruimtelijke inrichting;
• Duurzame ontwikkeling en milieu.

De ambities, georganiseerd rondom deze zes thema's, vormen samen het streefbeeld voor Aalburg. Het streefbeeld is dat Aalburg bekend wil zijn als een eigentijdse, ondernemende gemeente, die als dorpse gemeenschap ruimte heeft, laat en biedt:

• aan een ieder, die wil samenleven in openheid en rust in een op zorg en gezondheid gerichte omgeving;
• aan iedereen, die de kracht van traditionele waarden waardeert;
• aan wie wil ondernemen met wellicht de wereld als markt.

Betekenis voor het bestemmingsplan

Van de zes in de Strategische Visie benoemde onderwerpen zijn met name 'economie en werkgelegenheid', 'wonen en leefbaarheid' en 'ruimtelijke inrichting' van belang. De uitbreiding van het bestaande koopcentrum sluit aan bij de hier geformuleerde beleidsuitgangspunten en ambities. Zo past het planologisch mogelijk maken van de uitbreiding van het bestaande koopcentrum bij het beleid om bestaande bedrijvigheid en de verdere ontwikkeling hiervan te faciliteren. De uitbreiding zorgt bovendien voor een steviger positionering van de lokale detailhandel, hetgeen resulteert in een hoger serviceniveau voor de inwoners van Veen en omliggende kernen. Dit sluit aan bij de ambities op het vlak van leefbaarheid. Uitbreiding van het koopcentrum op deze locatie versterkt de aanwezige detailhandel en garandeert een bepaald voorzieningenniveau. Tevens is de bereikbaarheid van deze voorzieningen, gezien de ligging aan de Groeneweg als gebiedsontsluitingsweg, geborgd. Uitbreiding op deze locatie past tot slot bij het beleid nieuwe bebouwing binnen de bestaande kernen of de randen ervan te concentreren. Er wordt geen beslag gelegd op de beschikbare ruimte in het landelijk gebied.

3.3.5 Gezamenlijk Gemeentelijk Verkeers- en Vervoersplan Land van Heusden en Altena

Op 31 mei 2011 is het Gezamenlijk Verkeers- en Vervoersplan Land van Heusden en Altena vastgesteld door de gemeenteraad van Aalburg. De gemeenten Aalburg, Werkendam en Woudrichem liggen in het Land van Heusden en Altena. De samenwerking tussen deze gemeenten is de laatste jaren sterker geworden en aangezien verkeer en vervoer zich niet beperkt tot de gemeentelijke grenzen, is een gezamenlijk Gemeentelijk Verkeers- en Vervoerplan (GVVP) opgesteld.

Het GVVP is opgebouwd uit vier delen: inventarisatie, beleid op hoofdlijnen, deelplannen en uitvoeringsprogramma. In het beleid staan drie thema's centraal:

• Leefbaarheid;
• Verkeersveiligheid;
• Bereikbaarheid.

De samenhang tussen deze thema's komt tot uiting in het uitgangspunt 'verkeer op de juiste plaats': een beperkt aantal doorgaande wegen zorgt voor verwerking van het verkeer en in de overige gebieden staat de kwaliteit, leefbaarheid en verkeersveiligheid centraal. Dit uitgangspunt is vertaald naar een wegcategorisering. Er is een onderscheid gemaakt in wegen met een verkeersfunctie enerzijds en erftoegangswegen anderzijds. Onder wegen met een verkeersfunctie wordt verstaan stroomwegen (Rijksweg) en gebiedsontsluitingswegen, oftewel overige ontsluitende wegen. Het is belangrijk dat de wegen met een verkeersfunctie aantrekkelijk zijn voor mensen om te voor kiezen, zodat andere en minder geschikte wegen minder worden gebruikt.

Een uitvoeringsprogramma maakt onderdeel uit van het GVVP en daarin wordt omschreven welke maatregelen worden genomen om de beleidsdoelen ten aanzien van leefbaarheid, verkeersveiligheid en bereikbaarheid te bereiken.

Betekenis voor het bestemmingsplan

De Groeneweg is in het GVVP gecategoriseerd als gebiedsontsluitingweg en heeft daarmee een belangrijke verkeersfunctie. In het uitvoeringsprogramma is voor deze weg een specifieke maatregel benoemd: het verbeteren van de duidelijkheid van de 30km-poort bij de kruising van de Nieuwstraat en de Groeneweg. Het GVVP heeft voor voorliggend bestemmingsplan met name relevantie ten aanzien van het parkeren. Zo geldt het beleidsuitgangspunt dat bij nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen voldoende parkeerplaatsen moeten worden gerealiseerd. Overeenkomstig de Notitie Parkeernormen moet in de eigen parkeerbehoefte worden voorzien.

In paragraaf 4.3 Verkeer en parkeren wordt de verkeersgeneratie en -afwikkeling als ook de parkeerbehoefte van de uitbreiding van het koopcentrum nader beschreven.

3.3.6 Notitie Parkeren

De gemeenten Aalburg, Werkendam en Woudrichem hebben gezamenlijk een Notitie Parkeren vastgesteld. Hierin zijn onder andere normen voorgeschreven die dienen te worden toegepast bij nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen. Hiermee wil de gemeente de kwaliteit van de openbare ruimte waarborgen en parkeeroverlast voorkomen. In de notitie is onder andere gesteld dat voor wijk-, buurt- en dorpscentra en supermarkten per 100 m2 bvo 4,5 parkeerplaats dient te worden aangelegd. Voor horecavoorzieningen geldt een norm van 8 parkeerplaatsen per 100 m2 bvo. Afwijking van deze normen is mogelijk indien ten eerste wordt aangetoond dat de parkeernorm uit de notitie voor de betreffende situatie geen reële eis is, en ten tweede wordt aangetoond dat de in het plan opgenomen parkeerruimte voldoende is om te voorzien in de eigen parkeerbehoefte, en ten derde het plan geen toekomstige parkeerproblemen in de hand werkt.

Betekenis voor het bestemmingsplan

Zoals in Hoofdstuk 2 van deze toelichting is beschreven, beslaat de bestaande bebouwing van het koopcentrum een oppervlakte van circa 1.900 m2. Als gevolg van het planvoornemen wordt ten opzichte van de bestaande situatie 950 m2 bvo detailhandel en 95 m2 horeca gerealiseerd. Toepassing van bovenstaande parkeernormen betekent dat er bij het koopcentrum 134 parkeerplaatsen dienen te worden gerealiseerd. Hiervan worden er 129 parkeerplaatsen op eigen terrein gerealiseerd en 5 parkeerplaatsen in het openbaar gebied aan de voorzijde van het koopcentrum. In paragraaf 4.3 van deze toelichting wordt ingegaan op de toekomstige parkeersituatie.

3.3.7 Horecanota Aalburg, Werkendam en Woudrichem 2014

De horeca vervult binnen de gemeente een belangrijke maatschappelijke en economische functie. Veel mensen beleven dagelijks veel plezier aan de horeca. Echter, soms kan het woon- en leefklimaat worden aangetast door horeca-activiteiten. In de praktijk is gebleken dat er behoefte bestaat aan beleid voor de horeca. Er is behoefte aan duidelijkheid naar de horecaondernemers over wat de geldende regels zijn en de beleidslijnen die de gemeente Aalburg, Werkendam en Woudrichem hanteren. In deze nota staan, als handreiking naar en naslagwerk voor de horecaondernemers en de interne organisatie van de gemeenten, de belangrijkste landelijke en gemeentelijke regels die gelden voor horecagelegenheden en paracommerciële bedrijven, beschreven. De Horecanota Aalburg, Werkendam en Woudrichem 2014 is op 29 april 2014 vastgesteld door het college van burgemeester en wethouders.

Betekenis voor het bestemmingsplan

In de Horecanota Aalburg, Werkendam en Woudrichem 2014 staat beschreven hoe de gemeente Aalburg haar eigen bevoegdheden inzet en wettelijke regels hanteert. In de Horecanota staat geen algemeen beleid beschreven of hoe de bevoegdheid een bestemmingsplan vast te stellen, waarin horeca mogelijk wordt gemaakt, wordt ingezet. De Horecanota ziet op bevoegdheden, die geen directe relevantie voor het bestemmingsplan, zodat verdere bespreking achterwege kan blijven.

4.1.1 Relevant kader

Onderzocht moet worden of de bodem verontreinigd is en wat voor gevolgen een nieuwe bodemverontreiniging heeft voor de uitvoerbaarheid van het plan. Een nieuwe bestemming mag pas worden opgenomen als is aangetoond dat de bodem geschikt (of geschikt te maken) is voor de nieuwe of aangepaste bestemming. Wanneer (een deel van) de bodem in het plan verontreinigd is, moet worden aangetoond dat het plan, rekening houdend met de kosten van sanering, financieel uitvoerbaar is. Bodemonderzoeken mogen in de regel niet ouder dan 5 jaar oud zijn. Uitzondering hierop zijn de plannen waar de bodem niet verdacht is op bodemverontreiniging en/of bodemonderzoeken de bodemkwaliteit voldoende weergeven en er geen onoverkomelijke problemen te verwachten zijn bij de bestemmingswijziging.

Indien er sprake is van bouwactiviteiten, is ook in het kader van de omgevingsvergunning onderzoek naar de kwaliteit van de bodem nodig. Deze bodemonderzoeken mogen wettelijk niet ouder zijn dan 5 jaar.

4.1.2 Betekenis voor het bestemmingsplan

Om de milieuhygiënische bodemkwaliteit te bepalen van de grond waar de uitbreiding van het koopcentrum plaatsvindt, is onderzoek uitgevoerd door Sweco Nederland B.V. Het onderzoek, gedateerd 25 maart 2016, is opgenomen als Bijlage 1. Het onderzoek omvat zowel een actualisatie van bestaand bodemonderzoek als verkennend bodemonderzoek.

Ter plaatse van dat deel van het plangebied waar de uitbreiding van het koopcentrum wordt mogelijk gemaakt, is recent een verkennend bodemonderzoek uitgevoerd. In samenspraak met Omgevingsdienst Midden- en West-Brabant (OMWB) is ter actualisatie van het in 2010 uitgevoerd onderzoek de bovengrond en het grondwater onderzocht. In het verleden is de aanwezigheid van asbest onderzocht. Een actualiserend onderzoek is niet nodig.

Uit het actualiserend bodemonderzoek komt naar voren dat er plaatselijk sprake is van licht verhoogde gehalten. Deze gehalten zijn echter dusdanig laag, dat bij toetsing aan het Besluit bodemkwaliteit de grond altijd van de klasse 'Altijd toepasbaar' is. Daarnaast is in een licht verhoogd gehalte aan barium en plaatselijk een licht verhoogd gehalte aan molybdeen aangetroffen. Deze verhoogde gehalten betreffen vermoedelijk van nature aanwezige verhogingen.

Dit betekent dat de grond van een dermate hoge kwaliteit is dat deze geschikt is voor het gewijzigde functie die voorliggend bestemmingsplan mogelijk maakt. Er bestaat op grond van de Wet bodembescherming en het Besluit bodemkwaliteit dan ook geen belemmering tegen de uitbreiding van het koopcentrum buiten het bestaande perceel.

4.2.1 Inleiding

Water is één van de ordenende principes die de ruimtelijke ordening hanteert. De watertoets is het hele proces van vroegtijdig informeren, adviseren, afwegen en uiteindelijk beoordelen van waterhuishoudkundige aspecten van ruimtelijke plannen en besluiten. De watertoets wordt toegepast bij locatiekeuzen en bij inrichtingsplannen. De uitkomst van de watertoets is een advies van de waterbeheerder, dat door de initiatiefnemer wordt meegewogen met andere belangen en wordt vertaald in de waterparagraaf. Het Besluit ruimtelijke ordening verplicht tot het opnemen van een beschrijving van de wijze waarop rekening is gehouden met de gevolgen van het project voor de waterhuishouding in de toelichting van ruimtelijke plannen.

Sweco Nederland B.V. heeft een watertoetsdocument opgesteld, waarin de effecten van deze ontwikkeling op de waterhuishouding worden beschreven. Het rapport, gedateerd 9 mei 2017, is opgenomen als Bijlage 2.

4.2.2 Watertoets

Het waterbeleid van het rijk en de provincie is gericht op een veilig en goed bewoonbaar land met gezonde, duurzame watersystemen. In het Waterbeheerplan 2016-2021 van Waterschap Rivierenland en de Handreiking Watertoets zijn de uitgangspunten van het waterschap benoemd voor het invullen van de watertoets.

Het plan dient hydrologische neutraal te zijn. Voor uitwerking van de hemelwaterafvoer betekent dit het voorkomen van afwenteling door het hanteren van de vijftrapsstrategie, waarbij optie 1 het meest wenselijk en optie 5 het minst wenselijk is:

• 1. hergebruik;
• 2. vasthouden / infiltreren;
• 3. bergen;
• 4. afvoeren naar oppervlaktewater;
• 5. afvoeren naar de riolering.

Als hergebruik en (volledige) infiltratie niet mogelijk zijn, is afvoer naar een oppervlaktewater mogelijk. In dit geval geldt volgens de Keur dat compenserende waterberging noodzakelijk is.

Voor de waterkwaliteit is het uitgangspunt “stand still - step forward”. Bij de inrichting, bouwen en beheer dienen zo min mogelijk vervuilende stoffen te worden toegevoegd aan de bodem en het grond- en oppervlaktewatersysteem.

4.2.3 Betekenis voor het bestemmingsplan

4.3.1 Relevant kader

De voorgenomen uitbreiding van het koopcentrum kan leiden tot significante wijzigingen in het verkeerspatroon. Deze wijzigingen zijn door Sweco Nederland B.V. cijfermatig in beeld gebracht. Deze berekeningen, gedateerd 22 februari 2016, zijn opgenomen in Bijlage 3.

4.3.2 Betekenis voor het bestemmingsplan

4.4.1 Relevant kader

Het relevant kader houdt verband met enerzijds industrielawaai en anderzijds wegverkeerslawaai.

4.4.2 Betekenis voor het bestemmingsplan

4.5.1 Relevant kader

In de Wet milieubeheer (verder: Wm) zijn eisen opgenomen waaraan de luchtkwaliteit in de buitenlucht moet voldoen. Hierbij is onderscheid gemaakt in grenswaarden waaraan nu moet worden voldaan en grenswaarden waaraan in de toekomst moet worden voldaan. De meest kritische stoffen zijn stikstofdioxide en fijn stof. Voor de andere in de Wm genoemde stoffen, wordt in Nederland, behoudens bijzondere situaties, overal voldaan aan de vereisten.

Op grond van artikel 5.16 Wm verlenen college van burgemeester en wethouders alleen een omgevingsvergunning voor afwijken van het bestemmingsplan wanneer aannemelijk is dat gemaakt dat:

• Het vergunde plan niet leidt niet tot het overschrijden van de in de wet genoemde grenswaarden, of;
• De luchtkwaliteit als gevolg van het vergunde plan per saldo verbetert of ten minste gelijkt blijft, of, bij een beperkte toename, door een met de ontwikkeling samenhangende maatregel of effect, per saldo verbetert, of;
• Het vergunde plan niet in betekenende mate bijdraagt aan de concentratie van een stof waarvoor in de wet grenswaarden zijn opgenomen, of;
• De ontwikkeling is opgenomen of past in het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit.

4.5.2 Niet in betekenende mate bijdragen

In de 'Regeling niet in betekenende mate bijdragen (luchtkwaliteitseisen)' zijn categorieën van gevallen aangewezen die in ieder geval niet in betekenende mate bijdragen aan de luchtverontreiniging. Een bijdrage is “niet in betekenende mate” als de toename maximaal drie procent van de jaargemiddelde grenswaarde van fijn stof of stikstofdioxide bedraagt. Wanneer een ontwikkeling valt onder één van die categorieën is het niet nodig een onderzoek naar de luchtkwaliteit uit te voeren. De categorieën van gevallen zijn:

• Woningbouwlocaties met niet meer dan 1.500 nieuwe woningen en één ontsluitingsweg;
• Woningbouwlocaties met niet meer dan 3.000 woningen en twee ontsluitingswoningen;
• Kantoorlocaties met een bruto vloeroppervlakte van niet meer dan 100.000 m2 en één ontsluitingsweg;
• Kantoorlocaties met een bruto oppervlakte van niet meer dan 200.000 m2 en één ontsluitingsweg.

Verder is een bepaalde combinatie van woningen en kantoren zonder nader onderzoek mogelijk en is er voor sommige inrichtingen geen onderzoeksplicht.

4.5.3 Betekenis voor het bestemmingsplan

Met de NIBM-rekentool kan worden bepaald of een plan niet in betekenende mate bijdraagt aan de concentratie van een stof in de buitenlucht. In de rekentool zijn de verkeersgegevens, zoals deze zijn weergegeven in paragraaf 4.3 Verkeer en parkeren ingevoerd. De verkeersgeneratie ten gevolge van de uitbreiding van het koopcentrum kent een etmaalgemiddelde van 1052 verkeersbewegingen. Verder wordt aangenomen dat bevoorradende vrachtwagens 4 extra verkeersbewegingen voor hun rekening nemen. Daarmee is het totaal aan extra voertuigbewegingen als gevolg van het plan 1056 verkeersbewegingen.

De berekeningen zijn uitgevoerd met de 'Niet in betekenende mate tool' (NIBM-tool, versie maart 2015). Deze rekentool is ontwikkeld door het ministerie van Infrastructuur en Milieu in samenwerking met Kenniscentrum InfoMil. In onderstaande figuur is het resultaat weergegeven van de NIBM-rekentool.

Figuur 8: Uitkomsten toepassing NIBM-tool (versie maart 2015)

Uit de berekening blijkt dat als gevolg van de verkeersaantrekkende werking van de uitbreiding van het koopcentrum de toename van de concentratie stikstofdioxide (NO2) en fijn stof (PM10) langs de ontsluitende wegen niet boven 1,2 µg/m3 komt. Hieruit volgt dat op voorhand duidelijk is dat als gevolg van het plan de luchtkwaliteit niet in betekenende mate verslechtert.

4.6.1 Relevant kader

Het beleid voor externe veiligheid is gericht op het verminderen en beheersen van risico's van zware ongevallen met gevaarlijke stoffen in inrichtingen en tijdens het transport ervan. Op basis van de criteria, zoals onder andere gesteld in het Besluit externe veiligheid inrichtingen (verder: Bevi) worden bedrijven en activiteiten geselecteerd die een risico van zware ongevallen met zich mee (kunnen) brengen.

Het beleid voor externe veiligheid heeft tot doel zowel individuele burgers als groepen burgers een minimum beschermingsniveau te bieden tegen een ongeval met gevaarlijke stoffen. Om dit doel te bereiken zijn gemeenten en provincies verplicht om bij de besluitvorming rondom ruimtelijke plannen de invloed van een risicobron op zijn omgeving te beoordelen. Daartoe wordt in het externe veiligheidsbeleid het plaatsgebonden risico en het groepsrisico gehanteerd.

• Het plaatsgebonden risico is de kans dat een persoon zich gedurende een jaar onafgebroken onbeschermd op een bepaalde plaats bevindt, overlijdt als gevolg van een ongeval met gevaarlijke stoffen. Dit risico wordt per bedrijf vastgelegd in contouren. Er geldt een contour waarbinnen die kans 10-6 (één op 1.000.000) bedraagt;
• Het groepsrisico is een berekening van de kans dat een groep personen binnen een bepaald gebied overlijdt tengevolge van een ongeval met gevaarlijke stoffen. De oriëntatiewaarde geeft hierbij de indicatie van een aanvaardbaar groepsrisico. Indien een ontwikkeling is gepland in de nabijheid van een risicobron geldt afhankelijk van de ontwikkeling een verantwoordingsplicht voor het toelaten van gevoelige functies.

4.6.2 Betekenis voor het bestemmingsplan

Binnen het plangebied en in de directe omgeving van het plangebied bevinden zich geen risicobronnen met een externe veiligheidsrisico. Daarnaast is in de directe omgeving geen infrastructuur aanwezig die wordt gebruikt voor het transport van gevaarlijke stoffen. Op basis hiervan hoeft geen verdere toetsing plaats te vinden. Op het gebied van externe veiligheid is er geen belemmering om het plan te realiseren.

4.7.1 Relevant kader

Bescherming van natuurwaarden vindt sinds 1 januari 2017 plaats via de Wet natuurbescherming. Voorheen vond deze bescherming plaats via de Flora- en faunawet en de Natuurbeschermingswet. Het onderzoek is uitgevoerd conform het wettelijk kader zoals dat gold in 2016 (Bijlage 6 Natuuronderzoek - Sweco Nederland B.V.). Aanvullend is beoordeeld dat de conclusies van het onderzoek ook van toepassing zijn onder het nieuwe wettelijke kader (Bijlage 7 Actualisatie Natuuronderzoek - Sweco Nederland B.V.).

4.7.2 Betekenis voor het bestemmingsplan

Sweco Nederland B.V. heeft actualiserend onderzoek uitgevoerd naar de effecten van deze ontwikkeling op beschermde soorten planten, dieren en natuurgebieden. Het rapport, gedateerd 15 februari 2016, is opgenomen in Bijlage 6. Aanvullend is beoordeeld dat de conclusies van het onderzoek ook van toepassing zijn onder het nieuwe wettelijke kader (Bijlage 7 Actualisatie Natuuronderzoek - Sweco Nederland B.V.). Het onderzoek is erop gericht om te bepalen in hoeverre de uitkomsten van een in 2010 uitgevoerde scan natuurwaarden actueel zijn voor de voorgenomen ontwikkeling. Enerzijds wordt inzichtelijk gemaakt in hoeverre de vastgestelde natuurwaarden uit de scan natuurwaarden van 2010 nog aanwezig zijn binnen het plangebied en in de directe omgeving. Anderzijds wordt duidelijk gemaakt wat de eventuele consequenties zijn van de voorgenomen ontwikkeling op de in het plangebied en de omgeving aanwezige natuurwaarden.

4.8.1 Relevant kader

Gemeenten hebben op grond van artikel 38a Monumentenweg 1988 de taak om bij de vaststelling van bestemmingsplannen rekening te houden met aanwezige en te verwachten archeologische waarden. Voor de gemeenten Aalburg, Werkendam en Woudrichem is archeologisch beleid opgesteld dat is geregeld in de 'Nota Archeologie' dat voor de gemeente Aalburg op 27 september 2011 is vastgesteld. Om te komen tot dit beleid is een archeologische beleidskaart opgesteld. De archeologische beleidskaart bestaat uit meerdere archeologische eenheden variërend van bijvoorbeeld 'AMK-terrein', 'hoge archeologische verwachtingswaarde' tot 'lage archeologische verwachtingswaarde'.

4.8.2 Betekenis voor het bestemmingsplan

In het sectoraal bestemmingsplan "Dubbelbestemmingen en Gebiedsaanduidingen" is het archeologisch beleid doorvertaald naar een juridisch-planologische regeling. Voor het plangebied geldt geen archeologische verwachtingswaarde. Op grond van het archeologisch beleid worden er geen eisen gesteld aan ontwikkelingen binnen dit gebied.

Wel blijft de archeologische meldingsplicht van kracht op grond van artikel 53 Monumentenwet 1988. Deze plicht houdt in dat wanneer bij graafwerkzaamheden archeologische vondsten worden gedaan waarvan de vinder redelijkerwijs moet kunnen weten dat het archeologie betreft, dat dit gemeld moet worden bij het bevoegd gezag.

4.9.1 Relevant kader

Zowel de ruimtelijke ordening als het milieubeleid stelt zich ten doel een goede kwaliteit van het leefmilieu te handhaven en te bevorderen. Dit gebeurt onder andere door milieuzonering. Onder milieuzonering verstaan we het aanbrengen van voldoende ruimtelijke scheiding tussen milieubelastende bedrijven of inrichtingen enerzijds en milieugevoelige functies als wonen en recreëren anderzijds.. Die onderlinge afstand moet groter zijn naarmate de milieubelastende functie het milieu sterker belast. Milieuzonering heeft twee doelen:

• Het voorkomen of zoveel mogelijk beperken van hinder en gevaar bij woningen en andere gevoelige functies;
• Het bieden van voldoende zekerheid aan bedrijven dat zij hun activiteiten duurzaam onder aanvaardbare voorwaarden kunnen uitoefenen.

Voor het bepalen van de aan te houden afstanden gebruikt de gemeente Den Haag de daarvoor algemeen aanvaarde VNG-uitgave 'Bedrijven en Milieuzonering' uit 2009. Deze uitgave bevat een lijst, waarin voor een hele reeks van milieubelastende activiteiten (naar SBI-code gerangschikt) richtafstanden zijn gegeven ten opzichte van milieugevoelige functies. De lijst geeft richtafstanden voor de ruimtelijk relevante milieuaspecten geur, stof, geluid en gevaar. De grootste van de vier richtafstanden is bepalend voor de indeling van een milieubelastende activiteit in een milieucategorie. De richtafstanden van de richtafstandenlijst gelden ten opzichte van het omgevingstype rustige woonwijk. Een rustige woonwijk is ingericht volgens het principe van de functiescheiding: afgezien van wijkgebonden voorzieningen komen vrijwel geen andere functies voor; langs de randen is weinig verstoring door verkeer.

Een ander omgevingstype is het gemengd gebied. Een gemengd gebied is een gebied met een variatie aan functies: direct naast woningen komen andere functies zoals winkels, horeca en kleine bedrijven. Binnen gemengd gebied is het mogelijk om gemotiveerd voor één of meer milieuaspecten een kleinere afstand aan te houden dan wordt geadviseerd voor een rustige woonwijk. Een geadviseerde afstand van 30 meter kan dan bijvoorbeeld worden gecorrigeerd tot 10 meter en een geadviseerde afstand van 100 meter tot 50 meter. Uitzondering op het verlagen van de richtafstanden vormt het aspect gevaar: de richtafstand voor dit milieuaspect wordt niet verlaagd.

Onderstaande figuur geeft de relatie tussen milieucategorie, richtafstanden en omgevingstype weer.

Milieucategorie	Richtafstand tot omgevingstype rustige woonwijk	Richtafstand tot omgevingstype gemengd gebied
1	10 m	0 m
2	30 m	10 m
3.1	50 m	30 m
3.2	100 m	50 m
4.1	200 m	100 m
4.2	300 m	200 m
5.1	500 m	300 m
5.2	700 m	500 m
5.3	1.000 m	700 m
6	1.500 m	1.000 m

Figuur 9: Richtafstanden uit Bedrijven en milieuzonering

Naast de geadviseerde milieuzonering voor bedrijven op basis van de VNG-uitgave 'Bedrijven en Milieuzonering', kunnen er ook nog afstandscriteria uit specifieke milieuwet- en regelgeving gelden. Denk hierbij aan de Wet milieubeheer, de agrarische geurwetgeving en de veiligheidsregelgeving. Deze regelgeving geldt uiteindelijk als toetsingskader voor de toegestane milieueffecten. Ook deze afstandscriteria worden meegenomen bij de beoordeling van nieuwe ontwikkeling. Onderzocht worden zowel de feitelijke invloed van de ter plaatse gevestigde en te vestigen milieubelastende functies als de invloed die kan uitgaan van milieubelastende functies die op grond die op grond van de geldende bestemming kunnen worden gevestigd.

4.9.2 Betekenis voor het bestemmingsplan

Het gebied rond het koopcentrum kan vanwege de verscheidenheid aan functies; wonen, al bestaande winkels, maatschappelijke voorzieningen en bedrijvigheid, worden aangemerkt als 'gemengd gebied'. Supermarkten en winkels (respectievelijk SBI-code 47 en 471) en lichte horeca (SBI-code 561) vallen in milieucategorie 1 in de VNG-uitgave 'Bedrijven en Milieuzonering' (2009). In een gemengd gebied wordt een richtafstand van 0 m tot omliggende woningen voorgeschreven. In een rustige woonwijk wordt een richtafstand van 10 m voorgeschreven.

De meest nabijgelegen woningen liggen op de hoek van de Nieuwstraat en Schmitzstraat, direct ten noorden van het plangebied. Daarnaast wordt er ten oosten van het plangebied woningbouw voorzien in het plan 'Ruimte voor Ruimte' Nieuwstraat. De uitbreiding van het koopcentrum komt op meer dan 10 meter afstand tot deze woningen. Hierbij is de afstand aangehouden tussen enerzijds de grens van de nieuwbouw, waarbinnen de functies detailhandel en lichte horeca zijn toegestaan, en anderzijds de uiterste situering van de gevel van een woning die volgens het bestemmingsplan mogelijk is. Vanuit oogpunt van milieuzonering en functiescheiding is sprake van een goede ruimtelijke ordening.

6.1.1 Grondexploitatie

Volgens het Besluit ruimtelijke ordening moet de haalbaarheid van nieuwe bestemmingsplannen worden onderzocht. Met de inwerkingtreding van de nieuwe Wet op de ruimtelijke ordening (Wro) is per 1 juli 2008 ook het hoofdstuk over de grondexploitatie van kracht geworden. In de Wro wordt gesteld dat de gemeenteraad een exploitatieplan vaststelt voor gronden waarop een bij algemene maatregel van bestuur aangewezen bouwplan is voorgenomen. Voor een dergelijk bouwplan is sprake. De gemeenteraad kan besluiten geen exploitatieplan vast te stellen indien het verhaal van kosten van de grondexploitatie over de in het plan of besluit begrepen gronden anderszins is verzekerd. Voor onderhavig bestemmingsplan zal een anterieure overeenkomst worden gesloten tussen de initiatiefnemer en de gemeente Aalburg. Een exploitatieplan is derhalve niet nodig.

6.1.2 Planschade

Planschade wordt in beginsel toegekend door het besluitvormend orgaan aan degenen die waardevermindering van onroerend goed ondervinden ten gevolge van het plan. De grondslag voor deze planschaderegeling wordt gegeven in artikel 6.1 Wro.

In artikel 6.4 onder a Wro is bepaald dat de gemeente de mogelijkheid heeft om met de initiatiefnemer een overeenkomst te sluiten ten aanzien van planschade. In de tussen de gemeente Aalburg en de initiatiefnemer gesloten overeenkomst is opgenomen dat het planschaderisico voor rekening van de initiatiefnemer komt. Daarmee is het risico op planschade afgedekt voor de gemeente Aalburg.